Czy hałas rzeczywiście szkodzi naszemu zdrowiu i jak możemy go kontrolować?

Jednym z czynników zanieczyszczających środowisko człowieka jest hałas. Jest traktowany jako zjawisko subiektywne, co nie zmienia faktu, że oddziałuje negatywnie niemal na każdy ludzki organizm. Od wielu lat naukowcy na całym świecie opracowują metody walki z intensywnymi zjawiskami akustycznymi. Powołane do tego instytucje prowadzą monitoring hałasu wszędzie tam, gdzie potencjalnie może zagrażać zdrowiu. Warto zapoznać się z wpływem hałasu na organizm człowieka i dowiedzieć się jak można go kontrolować.

Czym jest hałas i jak oddziałuje na ludzi?

Według najprostszej definicji hałas to niepożądany dźwięk o dużej intensywności, który może być uciążliwy dla człowieka i może prowadzić do uszczerbku na zdrowiu, a w skrajnych przypadkach do poważnych uszkodzeń. Jego szkodliwość zależy od poziomu, charakteru zmian w czasie oraz długotrwałości oddziaływania, a także od zawartości składowych niesłyszalnych. Hałas jest wszechobecny w naszej cywilizacji. Naukowcy rozróżniają trzy najpopularniejsze rodzaje hałasów. Hałas komunikacyjny związany jest z ruchem samochodowym i komunikacją miejską, kolejową i lotniczą. Hałas przemysłowy występujący w okolicach zakładów przemysłowych i na stanowiskach pracy oraz hałas komunalny powstający w obrębie osiedli mieszkaniowych i w mieszkaniach.

Reakcja na hałas u różnych ludzi może być częściowo odmienna. Zależy ona od jakości słuchu, płci, wieku, a także od cech psychicznych czy nastroju. Nadmiar bodźców akustycznych negatywnie wpływa na aktywność człowieka. Zaburza pracę umysłową i przeszkadza w komunikacji werbalnej. Utrudnia wypoczynek i zaburza sen.

Negatywny wpływ hałasu na układ nerwowy – stwierdza specjalista z firmy EC TEST SYSTEMS dostarczającej rozwiązania pomiarowe, diagnostyczne oraz symulacyjne z zakresu drgań i akustyki – rozpoczyna się przy poziomie ciśnienia akustycznego od 35 dB (np. zakłócenia snu) do 70 dB (np. nasilony ruch uliczny). Przebywanie w trwającym stale hałasie o poziomie rzędu 70-85 dB powoduje trwałe pogorszenie słuchu, bóle głowy i rozstrój nerwowy, co wyraźnie skutkuje obniżeniem efektywności pracy. Przy poziomie od 85 do 130 dB mogą nastąpić uszkodzenia słuchu, a także zaburzenia układu krążenia i nerwowego. 120 dB to próg bólu. Hałas o poziomie 130 dB-150 dB generuje drgania niektórych organów, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń wewnętrznych organizmu. Bardziej intensywny hałas może wywołać paraliż, mdłości, zaburzenia równowagi, stany lękowe, a także prowadzić do chorób psychicznych.

Jak badać i kontrolować poziom hałasu?

Naukowcy i ekolodzy we wszystkich rozwiniętych krajach tworzą modele służące do walki z hałasem. Szukają metod ograniczania intensywnych bodźców akustycznych na organizm człowieka. Do tego celu nieodzowna jest specjalistyczna aparatura do pomiarów poziomów hałasu. Zestaw urządzeń służących do pomiarów i diagnostyki akustycznej jest bardzo rozbudowany i pozwala na wykonywanie skomplikowanych analiz. Mierniki poziomu dźwięku umożliwiają dokładne pomiary poziomu hałasu wewnątrz pomieszczeń i w otwartej przestrzeni oraz przygotowane są do pracy w różnych środowiskach. Wyjątkowo łatwe w użyciu i skuteczne są ręczne analizatory dźwięku, kompaktowe urządzenia o szerokim zastosowaniu.

Bardzo przydatne, zwłaszcza w przestrzeni miejskiej, przy lotniskach, trasach kolejowych itp., są stacje monitorowania hałasu. Są to półprzenośne i przenośne urządzenia pozwalające na wykonywanie długoterminowych pomiarów w celu ciągłej kontroli poziomu hałasu. Innymi urządzeniami z tej kategorii są rury impedancyjne, znajdujące zastosowanie przy definiowaniu poziomu parametrów akustycznych materiałów takich jak współczynnik pochłaniania czy współczynnik izolacyjności akustycznej ekranów akustycznych, a także mierniki umożliwiające pomiar drgań przekazywanych na kończyny ludzkie. Wykorzystuje się je m.in. przy badaniu wibracji wytwarzanych przez maszyny w zakładach przemysłowych.

Wszystkie te urządzenia służą do pomiarów i monitorowania zagrożeń wywołanych nadmiernym hałasem. Dzięki wnikliwym i dokładnym analizom podejmuje się różnego typu działania prowadzące do ograniczania intensywności hałasu. Korzystają na tym mieszkańcy miast oraz ludzie żyjący w pobliżu tras kolejowych i autostrad. Szczególnie rzucającym się w oczy elementem naszego otoczenia ograniczającym hałas są ekrany akustyczne. Warto też pamiętać, że naturalną i skuteczną barierą obniżającą poziom hałasu może być odpowiednio zaprojektowana, gęsta zieleń miejska. Walka z hałasem jest bitwą o zdrowie i dobre samopoczucie mieszkańców terenów zurbanizowanych.