Zastosowanie kruszyw do budowy nasypów

Nasypy to budowle ziemne, dzięki którym infrastruktura drogowa i kolejowa są prowadzone po względnie równej płaszczyźnie. Dzięki temu drogi są proste i pozbawione ostrych spadków oraz wzniesień. To szczególnie istotne dla ruchu torowego. Zbudowanie solidnego nasypu wymaga dużej precyzji i odpowiednich materiałów. Z czego powstają nasypy drogowe, kolejowe i inne?

Jak tworzy się nasypy?

Największym ryzykiem, z jakim muszą mierzyć się projektanci planujący nasypy, jest to, że kruszywo, z którego nasyp powstanie, zacznie się osuwać. Przyczyn może być wiele: niedostosowanie surowców do warunków danego gruntu, niezabezpieczenie nasypu przed wpływem wody i inne. Osunięcie się nasypu to realne zagrożenie dla budowanej na nim drogi i kierowców, którzy będą się niej poruszać. Jak zatem wznieść stabilny nasyp? Opowiada o tym fachowiec z firmy Ekoprod.

Nasypy składają się z warstw, a każda warstwa musi być utworzona z jednorodnego materiału. Każdą z warstw się zagęszcza np. poprzez ubijanie. Robi się to z dwóch powodów – aby grunt utrzymał obciążenie kolejnych poziomów nasypu i aby w szczelinach nie gromadziła się woda. Musi ona mieć swobodny odpływ, aby nie naruszała struktury nasypu. Nie może zatrzymywać się między cząstkami kruszywa.

Do tworzenia nasypów wykorzystuje się materiały o różnej gęstości i wodoprzepuszczalności. Poniżej przedstawiamy kruszywa do budowy nasypów.

Z jakich kruszyw powstają nasypy?

W nasypie drogowym czy innym każda warstwa może być utworzona z innego surowca, jednak nie należy ich mieszać w obrębie jednej warstwy. Za najlepsze uznaje się grunty kamieniste, piaszczysto-gliniaste, piaszczyste i żwirowe. Oprócz naturalnych gruntów można wykorzystywać też odpady np. z hut – żwiry czy popioły. Do najczęściej wykorzystywanych do budowy nasypów pozostałości przemysłowych zaliczają się żużle, m.in.:

• Żużel wielkopiecowy, który powstaje w hutach w wielkich piecach podczas redukcji metalicznego żelaza. Jest porowaty i lżejszy niż kruszywa naturalne. W znacznym stopniu chłonie wodę, ale jest odporny na działanie mrozu i wykazuje wysoką izolacyjność termiczną.

• Żużel stalowniczy, czyli konwertorowy jest produktem ubocznym wytapiania stali w piecach konwertorowych. W odróżnieniu od żużla wielkopiecowego jest bardzo zwięzły, gęsty i mało nasiąkliwy, dzięki czemu jest doskonałym kruszywem drogowym. Z uwagi na to, że jest odporny na ścieranie, wchodzi w skład mieszanek mineralno-asfaltowych i może stanowić element wierzchniej warstwy drogi.

• Żużel ze starych hałd to niejednorodna grupa odpadów ze starych hut. Zaliczają się tu zarówno żużle wielkopiecowe, jak i konwertorowe, a także odpady ceramiczne. Ponieważ te zalegają niekiedy całymi latami, nie wymagają sezonowania i mogą być stosowane do prac przy budowach dróg, także do budowania nasypów, o ile są wystarczająco jednorodne.