Skąd są czerpane kruszywa naturalne?

Kruszywa są jednym z podstawowych materiałów wykorzystywanych w budownictwie. Będą niezbędne zarówno na etapie prowadzenia prac ziemnych, jak i podczas zagospodarowywania terenu po zakończonej inwestycji. Są również koniecznym składnikiem materiałów budowlanych. Jednymi z najczęściej wykorzystywanych są kruszywa naturalne w różnych postaciach, niezastąpione w budownictwie kubaturowym, liniowym, a zwłaszcza w drogownictwie.

Czym są kruszywa naturalne i jak się je wydobywa?

Kruszywa naturalne pochodzą ze specjalnie eksploatowanych złóż. W zależności od ich rodzaju wydobywa się je w kopalniach lub w kamieniołomach, a następnie często poddaje dodatkowej obróbce. Najdrobniejszym kruszywem naturalnym jest piasek, którego uziarnienie nie przekracza 4 mm. Jest to kwarc z różną ilością dodatkowych substancji i zanieczyszczeń. Może być wydobywany metodą odkrywkową lub pozyskiwany spod powierzchni wody. Piasek kopalniany ma ostrzejsze krawędzie ziaren i lepiej nadaje się do zagęszczania, piasek rzeczny jest bardziej obły i dobrze sprawdza się w zaprawach wykańczających. Metodą odkrywkową pozyskuje się także żwir – uziarnienie waha się od 4 do 63 mm, choć zwykle stosuje się konkretne frakcje np. 4–8 czy 8–16.

Grubsze frakcje kruszywa pochodzą z przetwarzanego surowca skalnego wydobywanego w kamieniołomach, a więc poddawanego tzw. łamaniu. Pozyskiwane skały np. granit lub bazalt są rozdrabniane w specjalnych młynach i kruszarkach oraz przesiewane dla uzyskania jednolitych rozmiarów ziarna. W ten sposób powstaje grys o nieregularnych kształtach, kliniec mający formę ostrosłupów zwężających się na końcu, a także tłuczeń. Oferowane są także mieszanki sortowane lub nie. Obejmuje to także pospółki będące połączeniem piasku i żwiru w różnych proporcjach.

Do czego wykorzystuje się kruszywa naturalne?

Kruszywa naturalne są używane do ulepszania podłoża pod realizowane inwestycje. Stosuje się je do zagęszczania gruntu, wykonywania podsypek i warstw filtracyjnych lub mrozoodpornych. Są wykorzystywane także przy układaniu drenaży i odwodnień oraz sypaniu rozmaitych konstrukcji ziemnych od korpusów dróg i wiaduktów po wały przeciwpowodziowe. Kruszywa naturalne są nieodzownym składnikiem betonu i zapraw, w tym klejów czy tynków.

Kruszywa naturalne są dostępne w firmach zajmujących się ich wydobyciem i przerobem. Świetnym przykładem jest tu Ekoprod z Bytomia. Przedsiębiorstwo działa nie tylko w zakresie pozyskiwania i przetwarzania kruszyw naturalnych – żwirowo-piaskowych i łamanych, ale i produkcji kruszyw sztucznych oraz recyklingowych.