Najważniejsze parametry techniczne pras krawędziowych

Prasy krawędziowe są używane w wielu gałęziach przemysłu, m.in. budownictwie, motoryzacji, robotyce, elektronice czy meblarstwie. Dobór odpowiedniej maszyny w dużej mierze wpływa na precyzję i efektywność procesu obróbki metalowych blach. Jakie są więc najważniejsze parametry techniczne pras krawędziowych? Tego dowiesz się z naszego artykułu.

Budowa i rodzaje pras krawędziowych

Prasy krawędziowe, zwane też krawędziarkami to specjalne maszyny służące do obróbki (gięcia) metalowych blach, wykonanych ze stali, aluminium, mosiądzu czy żeliwa. Dzięki zastosowaniu odpowiednich matryc i stempli umożliwiają nie tylko zaginanie blach pod określonym kątem, ale też ich zagniatanie i karbowanie.

Najczęściej prasy krawędziowe są zbudowane z ramy w kształcie litery C z poziomą belką dolną (w niektórych przypadkach ruchomą), na której jest osadzona matryca oraz ruchomą w płaszczyźnie pionowej belką górną z umieszczonym w niej stemplem, poruszaną za pomocą dwóch zsynchronizowanych cylindrów.

Obecnie produkowanych jest kilka rodzajów pras krawędziowych. Najczęściej spotyka się te hydrauliczne, stosowane szczególnie do gięcia grubych i długich, nawet kilkumetrowych blach. W przypadku seryjnego gięcia mniejszych kawałków materiału wykorzystuje się znacznie szybsze prasy pneumatyczne i elektryczne. Z kolei krawędziarki mechaniczne napędzane silnikiem elektrycznym  cechuje nie tylko szybkość, ale też dokładność obróbki. W dzisiejszych czasach zdecydowana większość używanych w przemyśle pras krawędziowych to maszyny CNC – sterowane komputerowo, pozwalające na wyjątkową precyzję i gwarantujące powtarzalność procesu gięcia.

Długość gięcia i siła nacisku

Podstawowym parametrem technicznym prasy krawędziowej jest długość gięcia. W większości hydraulicznych krawędziarek przekracza ona 1000 mm i sięga 6000, 8000, a nawet 10000 mm. Ten parametr jest stosunkowo łatwy do ustalenia i wynika wprost z potrzeb produkcji lub konkretnej usługi. Trzeba go jednak precyzyjnie określić, żeby odpowiednio ustawić inne, zależne od niego parametry, takie, jak siła nacisku. Jest ona zmienna w zależności od metalu, jaki poddawany jest obróbce. Najwyższą wartość pod tym względem wykazują oczywiście prasy hydrauliczne – jest to od kilkudziesięciu do nawet ponad 1000 ton. Im większa siła nacisku, tym łatwiej i bardziej precyzyjnie można giąć duże kawałki bardzo twardego materiału.

Ten parametr trzeba jednak dostosować właśnie do arkuszy metalu, z jakimi ma się do czynienia. Aby go właściwie ustalić, należy określić maksymalną grubość i twardość materiału, który będzie gięty na prasie krawędziowej. Jeśli zna się już te wartości, oblicza się siłę nacisku przy użyciu wzoru lub według tabeli dla konkretnego metalu, która została opracowana na podstawie wzoru. Określony wynik na mm² mnoży się przez ustaloną wcześniej długość gięcia i wychodzi nam siła nacisku – tłumaczy specjalista z firmy MASZYNY-POLSKIE.PL z Torunia, oferującej m.in. wycinarki laserowe i prasy krawędziowe.

Prędkość gięcia i liczba osi

Do najważniejszych parametrów technicznych krawędziarek należy również prędkość gięcia. Oczywiście im jest ona wyższa, tym szybciej dokonuje się proces gięcia metalu. Wyróżnia się w niej 3 wartości: swobodną prędkość belki gnącej, roboczą prędkość belki gnącej i prędkość belki gnącej w czasie powrotu do pozycji wyjściowej. Na ogół pierwsza z tych wartości jest równa tej ostatniej i wynosi od kilkudziesięciu do ponad 100 mm/sek. Z kolei prędkość robocza belki gnącej to najczęściej od kilku do kilkunastu mm/sek.

Przy wyborze prasy krawędziowej warto też zwrócić uwagę na liczbę osi. Każda krawędziarka CNC posiada zderzak – napędzany elektrycznie złożony układ mechaniczny. Wyróżnia się w nim oś X lub X1 i X2, czyli układ odpowiedzialny za ruch w kierunku przednim i tylnym, oś R bądź R1 i R2, która odpowiada za ruch góra-dół oraz oś Z1 i Z2, a więc układ poruszania w prawo i w lewo. Dodatkowo prasy krawędziowe posiadają oś C, stanowiącą system kompensacji stołu. Umożliwia on niwelowanie odkształceń stołu, które powoduje nacisk belki gnącej, a w konsekwencji – uzyskanie stałego kąta gięcia na całej szerokości. Większa liczba osi ma znaczenie szczególnie w przypadku tworzenia na krawędziarce wielu skomplikowanych kształtów i szerokiej gamy produktów. Ułatwia bowiem dostosowanie maszyny do potrzeb i szybszą zmianę jej ustawień.

Planujesz zakup prasy prasy krawędziowej? Zwróć uwagę także na jej otwarcie, czyli odległość między stołem a górną belką. Im jest ona większa, tym łatwiej uzyskać na krawędziarce bardziej skomplikowane wyroby.