Kiedy i dlaczego warto stosować rusztowania jezdne?

Rusztowania to najbezpieczniejszy i najwygodniejszy sposób wykonywania prac na wysokości. Tam, gdzie nie będą potrzebne rusztowania stałe, najlepszą opcją będzie skorzystanie z rusztowań jezdnych, oferujących dużą elastyczności oraz możliwość precyzyjnego doboru konstrukcji do wymagań konkretnego zadania. Wszechstronność takiego rozwiązania łączy się też z niezwykle przystępnymi kosztami i nieskomplikowaną obsługą.

Rusztowania jezdne – najkorzystniejsza opcja przy tymczasowych pracach na wysokości

Wykonywanie prac na wysokości wymaga stosowania odpowiedniego sprzętu, który jednocześnie zapewni dostęp do miejsca, w którym ma być realizowane konkretne zadanie oraz ochroni osobę, która je przeprowadza przed ryzykiem upadku. Jest to o tyle ważne, że obrażenia spowodowane poślizgnięciem się czy utratą równowagi mogą być poważne i prowadzić do trwałego uszczerbku na zdrowiu, a nawet śmierci. Zdarzenia tego typu należą do najczęściej odnotowywanych przyczyn wypadków przy pracy, co sprawia, że zasady robót na wysokości podobnie jak wymagania bezpieczeństwa związane z wykorzystywanymi urządzeniami powinny być ściśle przestrzegane. W przypadku prowadzenia prac tymczasowych najlepszym wyjściem jest rozstawienie dopasowanych do potrzeb rusztowań. W zależności od sytuacji lepiej mogą się sprawdzić albo klasyczne rusztowania elewacyjne, albo mniejsze lecz oferujące dużą elastyczność rusztowania przejezdne – podkreśla przedstawiciel firmy Ledwon Rusztowania, specjalizującej się w wynajmie, montażu oraz sprzedaży rusztowań.

W przypadku gdy prace na wysokości będą wykonywane przez dłuższy czas i na większej powierzchni, najlepszym rozwiązaniem jest ustawienie rusztowań elewacyjnych. Będą one niezastąpione zwłaszcza wówczas, gdy roboty mają być prowadzone przy budynku wielokondygnacyjnym lub obiekcie o znacznej wysokości. Z takiej możliwości korzysta się najczęściej podczas budów, remontów i modernizacji, np. przy montażu termoizolacji, tynkowaniu lub malowaniu. Używanie rusztowań fasadowych nie będzie jednak opłacalne w razie, gdy roboty mają charakter krótkotrwały lub wymagają dostępu jedynie do wybranych miejsc. W przypadku niewielkich wysokości często stosowaną metodą jest użycie drabin, choć nie zawsze będzie to możliwe. Warto pamiętać, że zgodnie z przepisami drabiny mogą być używane jedynie do prac trwających nie dłużej niż 30 minut, a jednocześnie ciężar używanych materiałów czy narzędzi nie może przekraczać 10 kg. Drabiny mogą być też używane jedynie do robót lekkich, które nie wymagają zmian pozycji ciała. Nie istnieje formalne ograniczenie wysokości, do jakiej można prowadzić prace z drabiny, lecz przy przekroczeniu 6 metrów niezbędne jest zastosowanie poręczy oraz zachowanie właściwego kąta przystawienia. W praktyce możliwość bezpiecznego stosowania drabin ogranicza się do bardzo prostych prac i niezbyt dużych wysokości.

Rozwiązaniem stosowanym do niektórych prac jest korzystanie z popularnych zwyżek, czyli podestów nożycowych lub podnośników koszowych. Podesty gwarantują dobry dostęp do różnych punktów położonych na rozmaitej wysokości w obrębie szerokości platformy roboczej, kosze na podnośnikach teleskopowych to z kolei duża swoboda i możliwość poruszania się zarówno wzdłuż, w ramach wysięgu urządzenia, jak i w pionie. Używanie zwyżek będzie jednak praktyczne tylko wówczas, gdy zadanie można wykonać stosunkowo szybko, ze względu na znaczny koszt wypożyczania i eksploatacji tego rodzaju urządzeń. Będą się więc one znakomicie sprawdzały przy wymianie oświetlenia ulicznego czy zawieszaniu reklam, jednak ich użycie przy pracach wymagających dłuższego pozostawania w jednym miejscu nie będzie opłacalne.

Alternatywą użyteczną przy pracach tymczasowych, która łączy w sobie możliwość oferowane przez rusztowania fasadowe, drabiny i zwyżki, a jednocześnie jest pozbawiona ich ograniczeń, są rusztowania jezdne. Pozwalają na używanie stosunkowo ciężkich narzędzi i maszyn oraz większych ilości materiałów podobnie jak rusztowania elewacyjne, można je jednak rozstawić znacznie szybciej. Gwarantują możliwość zmiany położenia, tak jak zwyżki, lecz nie ma żadnych problemów z używaniem ich przez dłuższy czas z uwagi na dużo niższe koszty. Są też niemal równie łatwe w obsłudze, jak klasyczne drabiny, jednak oferowany przez nie poziom bezpieczeństwa jest zupełnie nieporównywalny.

Konstrukcja i sposoby wykorzystywania rusztowań przejezdnych

Rusztowania przejezdne to konstrukcje, które są podobne do niewielkich rusztowań wolnostojących, tak jak one przenoszą swoją masę oraz obciążenia związane z używanym sprzętem, ciężarem pracowników, a także stosowanych materiałów. Zwykle są wykonane z niemal takich samych elementów jak rusztowania ramowe, choć są dodatkowo wyposażane w zespół jezdny umożliwiający ich przemieszczanie, co pozwala na zmianę miejsca użycia bez konieczności demontażu. W przypadku niektórych modeli urządzenia są zbudowane z komponentów tradycyjnych rusztowań, w innych wszystkie części są opracowane specjalnie z myślą o tego rodzaju konstrukcjach. Charakterystycznym elementem rusztowań jezdnych jest zespół rolek, które są używane do ich przemieszczania. Są to najczęściej kółka skrętne, które są wyposażone w hamulce, pozwalające na zablokowanie konstrukcji w położeniu roboczym, w niektórych przypadkach stosowane są także rury dystansowe, umożliwiające kotwienie rusztowania do obsługiwanego obiektu, jest to jednak wykonywane w celu lepszego zabezpieczenia przed zmianą pozycji. W przypadku rusztowań o dużej wysokości montowane są także dodatkowe podpory, których zadaniem jest zwiększenie stabilności oraz przenoszenie obciążeń na większą liczbę punktów podparcia.

Rusztowania przejezdne zawierają podobne elementy potrzebne zarówno z uwagi na bezpieczeństwo, jak i wygodę wykonywania prac. Mogą mieć podesty robocze zamontowane na kilku wysokościach, zabezpieczone bortnicami oraz dwiema poręczami pośrednią i górną. Wejście na rusztowanie w zależności od konstrukcji odbywa się z wykorzystaniem poprzeczek ramy (rama drabinowa) – takie rozwiązanie stosuje się w konstrukcjach ramowych albo klasycznych drabinek używanych zarówno w większych konstrukcjach ramowych, jak i przejezdnych rusztowaniach modułowych. Podobnie jak w stałych rusztowaniach samonośnych wykorzystuje się tu rozmaite stężenia podnoszące sztywność całości. Charakterystyczną cechą rusztowań przejezdnych o większej wysokości jest stosowanie obciążenia instalowanego na pomoście zerowym, co pozwala na uzyskanie lepszej stabilności. Co ważne, rusztowania przejezdne mogą być eksploatowane na utwardzonej i płaskiej nawierzchni, której spadek nie powinien przekraczać 1%. Typowe rusztowania przejezdne mają wysokość roboczą do 14 metrów.

Rusztowania przejezdne są zazwyczaj używane przy pracach budowlanych wykonywanych przy niższych obiektach – zwykle do 3–4 kondygnacji, a także przy montażu lub konserwacji hal stalowych. Mogą być przydatne przy robotach elewacyjnych, ale także zakładaniu odwodnień, piorunochronów czy wszelkiego rodzaju oświetlenia. Są też użyteczne podczas montażu instalacji i urządzeń – klimatyzatorów, wentylatorów, systemów alarmowych lub energetycznych. Z rusztowań przejezdnych korzysta się często przy niektórych pracach dekarskich. Oprócz stosowania rusztowań tego typu poza budynkami istnieje też możliwość używania ich wewnątrz różnych obiektów. Często wykorzystywane są podczas napraw i konserwacji hal przemysłowych oraz magazynowych – przy przeglądach i serwisowaniu klimatyzacji, wentylacji, urządzeń odpylających czy systemów przeciwpożarowych. Sprawdzają się przy obsłudze maszyn i urządzeń o dużych rozmiarach i wszelkiego rodzaju instalacji przemysłowych.

Nie można zapominać o tym, że rusztowania przejezdne są przez przepisy traktowane tak, jak rusztowania stałe. Do ich montażu i demontażu niezbędne są odpowiednie uprawnienia, a cały proces powinien być wykonywany według zaleceń producenta. Zmontowane rusztowanie musi być odebrane, konieczne jest prowadzenie właściwej dokumentacji związanej z jego eksploatacją. Dobrym sposobem na okazjonalne korzystanie z rusztowań przejezdnych jest ich wynajem, a firmy, które się w tym specjalizują, oferują na ogół dowóz potrzebnych elementów, złożenie konstrukcji oraz odpowiedni nadzór techniczny.