Blachy kupalowe. Charakterystyka

Cupal (spolszczenie: kupal) to bimetal wykonany z miedzi i glinu. Oryginalna nazwa pochodzi od łacińskich nazw metali (cuprum, aluminium). Blachy kupalowe składają się z warstwy glinu i jednej lub dwóch nawalcowanych warstw miedzi. Blachy te znajdują zastosowanie w elektrotechnice, jako materiał do produkcji elementów aparatury chemicznej, czy elementów pracujących w wodzie morskiej. Co warto wiedzieć o blachach kupalowych?

Kilka słów o blachach kupalowych walcowanych na zimno

Blachy miedziano-aluminiowe (CuAl), inaczej nazywane blachami kupalowymi znajdują szerokie zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, jednak nie często o nich słyszymy, czy czytamy. Przyglądając się ofercie gliwickiej Walcowni Metali Nieżelaznych „Łabędy”, widzimy, że blachy kupalowe dostępne są w stanie umocnienia z6, czyli po zimnym walcowaniu. Walcowanie, jak wskazuje nazwa, to rodzaj obróbki plastycznej metali wykonywany na walcarkach. Walcarki o różnej budowie wykorzystywane są nie tylko do produkcji blach, ale także na przykład rur, czy kształtowników. Grubość blach walcowanych na zimno może być mniejsza niż w przypadku walcowania tego samego materiału na gorąco.

Elementy produkowane z blachy kupalowej – sposób na eliminację korozji elektrochemicznej

Z blachy kupalowej produkowane są na przykład podkładki do łączenia elementów z miedzi i aluminium, m.in. do połączenia miedzianej szyny rozdzielczej i aluminiowej końcówki. Podkładki z blachy kupalowej eliminują zjawisko powstawania tzw. ogniw na styku obu metali, a to zapobiega powstawaniu korozji elektrochemicznej. Jak wyraźnie wskazuje nazwa, korozja tego rodzaju jest spowodowana procesami elektrochemicznymi. Zachodzą one wskutek występowania różnych potencjałów na powierzchni elementu znajdującego się w środowisku elektrolitu (roztworu przewodzącego prąd elektryczny). W wyniku powstawania ogniw korozyjnych metal zaczyna się utleniać. Na różnice między potencjałami ma wpływ między innymi skład chemiczny stopu, czy jego naprężenia wewnętrzne, a także skład chemiczny elektrolitu. Z blachy kupalowej produkowane są również zaciski kablowe, czy oczkowe końcówki rurowe.

Inne blachy z metali nieżelaznych

Blachy kojarzą nam się przede wszystkim ze żelazem i stalą, tymczasem na rynku dostępne są również materiały tego typu z różnych metali nieżelaznych. Poza blachami miedziano-aluminiowymi możemy znaleźć:

• blachy z brązu – blachy stosowane m.in. w elektronice, teleradiotechnice, motoryzacji, przemyśle elektromaszynowym (oznaczenia: r – stan miękki, pz – stan po zimnym walcowaniu, półtwardy, pg – stan po gorącym walcowaniu),
• blachy miedziane – blachy stosowane m.in. w przemyśle elektronicznym, elektrotechnicznym, chemicznym, maszynowym, motoryzacyjnym i budowlanym (również w stanie miękkim, po zimnym walcowaniu i po gorącym walcowaniu),
• blachy mosiężne – blachy stosowane m.in. w elektronice, elektromechanice, teleradiotechnice i metaloplastyce (podobnie jak powyższe: w stanie miękkim, po zimnym walcowaniu i po gorącym walcowaniu).